Xuân Quỳnh

MẸ CỦA ANH

Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đây thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời, chưa xong
Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Ðể cho mái tóc trên đầu anh đen
Ðâu còn dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao
Lời ru mẹ hát thuở nào 
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh:
Nào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa
Xin đừng bắt chước câu ca
Ði về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà
Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau mỗi âu lo nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng
Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắt chiu từng những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.

Đồng Đức Bốn

TRỞ VỀ VỚI MẸ TA THÔI

1. 
Cả đời ra bể vào ngòi 
Mẹ như cây lá giữa trời gió rung 
Cả đời buộc bụng thắt lưng 
Mẹ như tằm nhả bỗng dưng tơ vàng 
Đường đời còn rộng thênh thang 
Mà tóc mẹ đã bạc sang trắng trời 
Mẹ đau vẫn giữ tiếng cười 
Mẹ vui vẫn để một đời nhớ thương 
Bát cơm và nắng chan sương 
Đói no con mẹ xẻ nhường cho nhau 
Mẹ ra bới gió chân cầu 
Tìm câu hát đã từ lâu dập vùi. 

2. 
Chẳng ai biết đến mẹ tôi 
Bạc phơ mái tóc bên trời hoa mơ 
Còng lưng gánh chịu gió mưa 
Nát chân tìm cái chửa chưa có gì 
Cần lòng bán cái vàng đi 
Để mua những cái nhiều khi không vàng. 

3. 
Mẹ mua lông vịt chè chai 
Trời trưa mưa nắng đôi vai lại gầy 
Xóm quê còn lắm bùn lầy 
Phố phường còn ít bóng cây che đường 
Lời rào chim giữa gió sương 
Con nghe cách mấy thôi đường còn đau. 

4. 
Giữa khi cát bụi đầy trời 
Sao mẹ lại bỏ kiếp người lầm than 
Con vừa vượt núi băng ngàn 
Về nhà chỉ kịp đội tang ra đồng 
Trời hôm ấy chửa hết giông 
Đất hôm ấy chẳng còn bông lúa vàng 
Đưa mẹ lần cuối qua làng 
Ba hồn bảy vía con mang vào mồ 
Mẹ nằm như lúc còn thơ 
Mà con trước mẹ già nua thế này. 

5. 
Trở về với mẹ ta thôi 
Giữa bao la một khoảng trời đắng cay 
Mẹ không còn nữa để gầy 
Gió không còn nữa để say tóc buồn 
Người không còn dại để khôn 
Nhớ thương rồi cũng vùi chôn đất mềm 
Tôi còn nhớ hay đã quên 
Áo nâu mẹ vẫn bạc bên nắng chờ 
Nhuộm tôi hồng những câu thơ 
Tháng năm tạc giữa vết nhơ của trời 
Trở về với mẹ ta thôi 
Lỡ mai chết lại mồ côi dưới mồ.

Thanh Hải

CHO MẸ

Những bữa chiều không còn như ngày xưa
Mẹ ngồi đó
Lạnh tàn tro lửa
Những câu chuyện hồn nhiên ngày xưa
Bây giờ không còn râm ran nữa
Gió chiều đông
Giật xác xơ bụi mía sau hè …

Ngoài vườn mùa này chín rộ mùa me
Trái rơi rụng không người buồn hái
Mẹ xách giỏ nhặt nhành từng trái
Bập bùng nỗi nhớ đầy sân

Đêm miền đồng gió rét bâng khuâng
Mẹ chong đèn
Rưng rưng mái rạ
Bằng “Tổ quốc” ghi công anh sáng lạ
Di ảnh của ba mờ quá
Chiến tranh lâu rồi
Mẹ vẫn còn đau đáu niềm đau

Hương đêm tỏa ngạt ngào
Ngoài trời
Côn trùng ca buồn bã
Tôi trở về mái rạ
Mẹ sững sờ …
Nỗi nhớ bình yên !…

Ý Nhi

KÍNH GỬI MẸ

Con đã đi rất xa rồi
Ngoảnh nhìn lại vẫn gặp ánh đèn thành phố 

Sau cánh rừng, sau cù lao, biển cả
Một ánh đèn sáng đến nơi con
Và lòng con yêu mến, xót thương hơn
Khi con nghĩ đến cuộc đời của mẹ
Khi con nhớ đến căn nhà nhỏ bé
Mẹ một mình đang dõi theo con 

Giữa bao nhiêu mưa nắng đời tbường
Đã có lúc lòng con hờ hững
Thấy hạnh phúc của riêng mình quá lớn
Ngỡ chỉ mình đau đớn xót xa thôi 

Giữa bao nhiêu năm tháng ngược xuôi
Đã có lúc lòng con đơn bạc
Quên có những điều tưởng không sao quên được
Như người no quên cơn đói của chính mình 

Sao đêm nay se thắt cả lòng con
Khi con gặp ánh đèn thành phố
Nơi mẹ sống, mẹ vui buồn, sướng khổ
Chỉ một mình tóc cứ bạc thêm ra 

Sao đêm nay khi đã đi xa
Lòng con bỗng bồn chồn quay trở lại
Bên đời mẹ nhọc nhằn dầu dãi
Nỗi mất còn thăm thẳm trong tim 

Đời mẹ như bến vắng bên sông
Nơi đón nhận những con thuyền tránh gió
Như cây tự quên mình trong quả
Quả chín rồi ai dễ nhớ ơn cây
Như trời xanh nhẫn nại sau mây
Con đường nhỏ dẫn về bao tổ ấm 

Con muốn có lời gì đằm thắm
Ru tuổi già của mẹ tháng năm nay 

Đà Nẵng – Hà Nội, 11-1978.

Vương Trọng

KHÓC GIỮA CHIÊM BAO 

Đã có lần con khóc giữa chiêm bao
Khi hình mẹ hiện về năm khốn khó
Đồng sau lụt đường đê sụt lở,
Mẹ gánh gồng xộc xệch hoàng hôn. 

Anh em con chịu đói suốt ngày tròn,
Trong chạng vạng ngồi co ro bậu cửa.
Có gì nấu đâu mà nhóm lửa
Ngô hay khoai còn ở phía mẹ về. 

Chiêm bao tan nước mắt dầm dề,
Con gọi mẹ một mình trong đêm vắng.
Dù biết lời con chẳng thể nào vang vọng,
Tới vuông đất mẹ nằm lưng núi quê hương.

Con lang thang vất vưởng giữa đời thường,
Đâu cũng sống không đâu thành quê được.
Còn quê mẹ cuối chân trời tít tắp,
Con ít về từ ngày mẹ ra đi.

Đêm tha hương con tìm lại những gì
Với đời thực chẳng bao giờ gặp nữa.
Mong hình mẹ lại hiện về giấc ngủ
Dù thêm lần con khóc giữa chiêm bao.

Đỗ Trung Quân

MẸ

Xin tặng cho những ai được diễm phúc còn có Mẹ 

Con sẽ không đợi một ngày kia 
khi mẹ mất đi mới giật mình khóc lóc 
Những dòng sông trôi đi có trở lại bao giờ? 
Con hốt hoảng trước thời gian khắc nghiệt 
Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua 
mỗi ngày qua con lại thấy bơ vơ 
ai níu nổi thời gian? 
ai níu nổi? 
Con mỗi ngày một lớn lên 
Mẹ mỗi ngày thêm già cỗi 
Cuộc hành trình thầm lặng phía hoàng hôn. 

Con sẽ không đợi một ngày kia 
có người cài cho con lên áo một bông hồng 
mới thảng thốt nhận ra mình mất mẹ 
mỗi ngày đi qua đang cài cho con một bông hồng 
hoa đẹp đấy – cớ sao lòng hoảng sợ? 
Ta ra đi mười năm xa vòng tay của mẹ 
Sống tự do như một cánh chim bằng 
Ta làm thơ cho đời và biết bao người con gái 
Có bao giờ thơ cho mẹ ta không? 
Những bài thơ chất ngập tâm hồn 
đau khổ – chia lìa – buồn vui – hạnh phúc 
Có những bàn chân đã giẫm xuống trái tim ta độc ác 
mà vẫn cứ đêm về thao thức làm thơ 
ta quên mất thềm xưa dáng mẹ ngồi chờ 
giọt nước mắt già nua không ứa nổi 
ta mê mải trên bàn chân rong ruổi 
mắt mẹ già thầm lặng dõi sau lưng 
Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân 
mấy kẻ đi qua 
mấy người dừng lại? 
Sao mẹ già ở cách xa đến vậy 
trái tim âu lo đã giục giã đi tìm 
ta vẫn vô tình 
ta vẫn thản nhiên? 

Hôm nay… 
anh đã bao lần dừng lại trên phố quen 
ngã nón đứng chào xe tang qua phố 
ai mất mẹ? 
sao lòng anh hoảng sợ 
tiếng khóc kia bao lâu nữa 
của mình? 
Bài thơ này xin thắp một bình minh 
trên đời mẹ bao năm rồi tăm tối 
bài thơ như một nụ hồng 
Con cài sẵn cho tháng ngày 
sẽ tới !

– 1986 –

Hoàng Cầm

NƯỚC SÔNG THƯƠNG

Em vắt quả cam vàng đầu ngọn sông Thương
Mắt tròn cối xay
Chẳng bao giờ ngủ trước sao mai

Ngày Chị bảo Em quên

Tranh tố nữ long hồ gián nhấm
mất chân đi
má đội tổ tò vò

Cuốn chiếu xa rồi

Thơ thẩn vách chiêm bao

Ngày Chị bảo Em quên

Con bạc má lại về cành chanh
thương Em hay giận Em chả biết

Ngày Chị bảo Em quên

Tắm sông Thương không mát
Lên ngọn Kỳ Cùng vục nước rửa chân

Không mát

Về đuôi mắt xưa nước suối Cam Lồ

Không mát

Ngày Chị bảo Em quên
Em tơ tưởng sao bắt Em đừng nhớ

Tha cho Em

Tha Em

"Sông Thương nước chảy đôi dòng…"

Lưu Quang Vũ

VÀ ANH TỒN TẠI

Giữa bao la đường sá của con người
Thành phố rộng, hồ xa chiều nổi gió
Ngày chóng tắt cây vườn mau đổ lá
Khi tàu đông anh lỡ chuyến đi dài
Chỉ một người ở lại với anh thôi
Lúc anh vắng người ấy thường thức đợi
Khi anh khổ chỉ riêng người ấy tới
Anh yên lòng bên lửa ấm yêu thương
Người ấy chỉ vui khi anh hết lo buồn
Anh lạc bước, em đưa anh trở lại
Khi cằn cỗi thấy tháng ngày mệt mỏi
Em là sớm mai là tuổi trẻ của anh
Khi những điều giả dối vây quanh
Bàn tay ấy chở che và gìn giữ
Biết ơn em, em từ miền cát gió
Về với anh, bông cúc nhỏ hoa vàng
Anh thành người có ích cũng nhờ em
Anh biết sống vững vàng không sợ hãi
Như người làm vườn, như người dệt vải
Ngày của đời thường thành ngày- ở -bên -em
Anh biết tình yêu không phải là vô biên
Như tia nắng, chúng mình không sống mãi
Như câu thơ, chắc gì ai đọc lại
Ai biết ngày mai sẽ có những gì
Người đổi thay, năm tháng cũng qua đ